โครงการพัฒนาป่าไม้ตามแนวพระราชดำริบ้านจือทะ-สบโขง จังหวัดแม่ฮ่องสอนและเชียงใหม่

ความเป็นมา
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีความเป็นห่วงเรื่องปัญหาการบุกรุกทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า ดังจะเห็นจากการที่ทั้งสองพระองค์เสด็จทรงพระราชดำเนินเยี่ยมราษฎรในพื้นที่ทุรกันดารทั่วทุกภาคของประเทศไทย และมีพระราชดำริหลายต่อหลายครั้งในเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ จนกระทั่งเกิดโครงการตามแนวพระราชดำริต่างๆ ขึ้นทุกภูมิภาคของประเทศ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน หมู่บ้านสบโขง หมู่ที่ 10 ตำบลแม่สวด อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ซึ่งมี 1 หย่อมบ้าน คือบ้านห้วยมะน้ำ และหมู่บ้านจือทะ หมู่ 10 ตำบลสบโขง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ มี ๗ หย่อมบ้าน ได้ประสบปัญหาเกี่ยวกับการปลูกยาเสพติด คือฝิ่น ปัญหาคนต่างด้าว ปัญหาการลักลอบทำลายทรัพยากรธรรมชาติ ปัญหาสุขภาพอนามัย รวมตลอดถึงคุณภาพทางการศึกษาต่ำ แต่ละครัวเรือนภายในชุมชนมีลูกหลานมาก เหตุผลเพื่อต้องการแรงงานในการทำการเกษตรเพื่อการดำรงชีวิตเป็นหลัก ส่วนการเกษตรเพื่อการค้ามีไม่มาก เนื่องจากปัญหาในเรื่องสภาพภูมิประเทศกว่า 95% เป็นภูเขาสลับซับซ้อน เส้นทางคมนาคม ไปยังอำเภอสบเมยยากลำบาก โดยเส้นทางจากหมู่บ้านสบโขงไปยังอำเภอสบเมย 61 กิโลเมตร และไปยังจังหวัดแม่ฮ่องสอน 258 กิโลเมตร ส่วนเส้นทางจากหมู่บ้านจือทะ ไปยังอำเภออมก๋อยยังคงเป็นเส้นทางเดินเท้า รถยนต์ไม่สามารถวิ่งผ่านออกไปได้ เมื่อมีการประชุม หรือติดต่อราชการที่ อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่ มี 2 วิธีคือ ใช้การเดินทางเท้า และเดินทางโดยรถยนต์ผ่านอำเภอสบเมย อำเภอแม่สะเรียง เขตอำเภอฮอด แล้วเลี้ยวเข้าอำเภออมก๋อย ใช้เวลาในการเดินทางประมาณ 1 วันเท่ากัน และใช้เวลาในการติดต่องาน หรือธุระส่วนตัวเป็นเวลา 3 วัน ราษฎรบ้านจือทะ และบ้านสบโขงมีค่าครองชีพต่อครัวเรือนที่ต่ำมาก เป็นปัญหาหลักของชุมชนแห่งนี้ คือปัญหาความยากจน เนื่องจากครอบครัวในชุมชนแห่งนี้ ไม่นิยมส่งลูกหลานเข้ารับการศึกษา ทำให้ผู้ใหญ่ในพื้นที่ไม่สามารถพูดภาษาไทยได้ มีเพียงลูกหลานที่ได้รับการศึกษาสามารถพูดภาษาไทยได้ จึงส่งผลต่อปัญหาการอ่านไม่ออก และเขียนภาษาไทยไม่ได้อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
เมื่อปี พ.ศ.2552 ท่านองคมนตรีพลากร สุวรรณรัฐ ได้เดินทางไปยังศูนย์การเรียนรู้ชุมชนชาวไทยภูเขา”แม่ฟ้าหลวง” บ้านจือทะ หมู่ 10 ตำบลสบโขง อำเภออมก๋อย จ.เชียงใหม่ สังกัด ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนอำเภออมก๋อย เพื่อแจกผ้าห่ม และเครื่องกันหนาวให้กับชุมชนบ้านจือทะ และเมื่อวันที่ 23 มกราคม 2553 ฯพณฯองคมนตรี(นายพลากร สุวรรณรัฐ) ได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และกราบบังคมทูลทรงทราบถึงความเดือดร้อนของราษฎรบ้านจือทะ หมู่ที่ 10 ตำบลสบโขง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ที่ประสบปัญหาเรื่องเส้นทางคมนาคมในพื้นที่เนื่องจากไม่มีสะพานข้ามห้วยแม่โขง ในการนั้นสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีพระราชดำริให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เข้าดำเนินการให้ความช่วยเหลือราษฎรให้มีเส้นทางที่สะดวก สามารถสัญจรได้ในทุกช่วงฤดู และเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2553 ฯพณฯ องคมนตรี(นายพลากร สุวรรณรัฐ) ได้นำเครื่องกันหนาวพระราชทาน ไปมอบให้แก่ราษฎรบ้านจือทะ อีกครั้งหนึ่งและได้ติดตามการดำเนินงานของโครงการสร้างสะพานแขวนบ้านจือทะ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ซึ่งกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช มอบหมายให้ศูนย์ส่งกำลังบำรุงโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ(ภาคเหนือ) เข้าไปดำเนินการประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) และใช้ชื่อหน่วยงานว่า โครงการก่อสร้างสะพานบ้านจือทะ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ และระหว่างวันที่ 12-13 มกราคม 2555 ในคราวที่ฯพณฯองคมนตรี (นายพลากร สุวรรณรัฐ) เดินทางมาตรวจเยี่ยมโครงการอนุรักษ์พันธุ์กล้วยไม้รองเท้านารี อินทนนท์ตามพระราชดำริในพื้นที่ภาคเหนือ(ดอยอินทนนท์) และอุทยานแห่งชาติอินทนนนท์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่(นางนฤมล ปาลวัฒน์) ซึ่งร่วมให้การต้อนรับ ฯพณฯ องคมนตรี ได้มอบหมายให้ศูนย์ส่งกำลังบำรุงโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ(ภาคเหนือ) เสนอร่างหนังสือเพื่อลงนามถึงสำนักงานทางหลวงชนบทจังหวัดเชียงใหม่ ให้ความอนุเคราะห์ในการสำรวจและออกแบบสะพาน ที่จะก่อสร้างตามโครงการก่อสร้างสะพานแขวนบ้านจือทะ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2555 ฯพณฯองคมนตรี(นายพลากร สุวรรณรัฐ) ได้เดินทางมาติดตามการดำเนินงานของโครงการสร้างสะพานแขวนบ้านจือทะ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ซึ่งกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เป็นผู้ดำเนินการโดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานคณะกรรมการพิเศษ เพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) อีกครั้งหนึ่ง
ต่อมาจึงได้มีการอนุมัติให้จัดตั้ง “โครงการพัฒนาป่าไม้ตามแนวพระราชดำริ บ้านจือทะ–สบโขงจังหวัดแม่ฮ่องสอน และเชียงใหม่” เพื่อดำเนินงานโดยนำแนวพระราชดำริมาใช้ในการพัฒนาพื้นที่เพื่อแก้ไขปัญหาให้แก่ราษฎร เพื่อความมั่นคงหรือเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงานของโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริอื่นๆ ให้คุณภาพชีวิตของราษฎรในบริเวณพื้นที่แห่งนี้ดีขึ้น
โครงการพัฒนาป่าไม้ตามแนวพระราชดำริบ้านจือทะ-สบโขง จังหวัดแม่ฮ่องสอนและเชียงใหม่ มีเนื้อที่ประมาณ 50,016 ไร่ ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติแม่เงา(เตรียมการ) ป่าสงวนแห่งชาติ ป่าแม่ยวม ฝั่งซ้าย ท้องที่ตำบลแม่สวด อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน และป่าสงวนแห่งชาติป่าอมก๋อย ท้องที่ตำบลสบโขง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่


มีอาณาเขตติดต่อดังนี้
ทิศเหนือ จด อุทยานแห่งชาติแม่เงา(เตรียมการ) ท้องที่ บ้านแม่หาด หมู่ที่ 7 ต.แม่สวดอ.สบเมย จ.แม่ฮ่องสอน
ทิศใต้ จด ป่าสงวนแห่งชาติป่าอมก๋อย ท้องที่ บ้านแม่เลเด หมู่ที่ 10 ต.สบโขง อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่
ทิศตะวันออก จด อุทยานแห่งชาติแม่เงา(เตรียมการ) ท้องที่ ต.แม่สวด อ.สบเมย จ.แม่ฮ่องสอน และบ้านแม่หลองใต้ หมู่ที่ 1 ตำบลสบโขง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่
ทิศตะวันตก จด อุทยานแห่งชาติแม่เงา(เตรียมการ) ท้องที่ บ้านอุมโล๊ะ หมู่ที่ 4 ตำบลแม่สวด อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
และน้ำแม่เงาแนวเขต จ.ตาก พื้นที่รับผิดชอบอยู่ในแผนที่สภาพภูมิประเทศ มาตราส่วน 1 : 50,000 หมายเลขระวาง 4644 III ที่ตั้งพิกัดสำนักงาน UTM 47Q 1950602 403446

นายทรงยศ โรจน์รัตน์
หัวหน้าโครงการพัฒนาป่าไม้ตามแนวพระราชดำริบ้านจือทะ-สบโขง จังหวัดแม่ฮ่องสอนและเชียงใหม่