โครงการพระราชดำริปางตอง 4 (พระตำหนักปางตอง)
…
…
ความเป็นมา
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีความเป็นห่วงเรื่องปัญหาการบุกรุกทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า ดังจะเห็นจากการที่ทั้งสองพระองค์เสด็จทรงพระราชดำเนินเยี่ยมราษฎรในพื้นที่ทุรกันดารทั่วทุกภาคของประเทศไทย และมีพระราชดำริหลายต่อหลายครั้งในเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ จนกระทั่งเกิดโครงการตามแนวพระราชดำริต่าง ๆ ขึ้นทุกภูมิภาคของประเทศตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน โครงการพระราชดำริปางตอง 4 (พระตำหนักปางตอง) เริ่มจากพระราชกระแสรับสั่งของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในการเสร็จเยี่ยมราษฎรและทรงประกอบพระราชกรณียกิจในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน เมื่อวันที่ 24-25 มีนาคม 2536 ทรงมี พระราชเสาวนีย์ “ให้มีการปลูกป่าทดแทนมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะบริเวณรอบศูนย์บริการและพัฒนาเกษตรที่สูง (ปางตอง) ซึ่งยังมีปัญหาการบุกรุกทำลายป่าไม้ ให้มีการปลูกป่าทดแทนตลอดสองข้างทาง ให้มีการปลูกหวาย ส่งเสริมให้กับแผนกหวาย ศูนย์ศิลปาชีพจังหวัดแม่ฮ่องสอน” และ เมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2541 ณ ศูนย์ศิลปาชีพจังหวัดแม่ฮ่องสอนในพระบรมราชินูปถัมภ์ทรงมีพระราชเสาวนีย์ “ให้ดำเนินการดูแลรักษาพันธุ์เอื้องแซะ ห้ามมิให้คนเข้าไปนำดอกเอื้องแซะในป่าออกขาย และให้เพิ่มจำนวนเอื้องแซะคืนสู่ป่าให้มาก โดยขยายพันธุ์แล้วส่งเสริมให้ประชาชนนำไปปลูกในป่า และชักชวนให้ประชาชนเข้ามาร่วมดูแลและขยายพันธุ์เอื้องแซะให้มากขึ้น”
…
โครงการฯ ได้เริ่มดำเนินงานตั้งแต่ปี พ.ศ.2537 โดยใช้ชื่อเดิม โครงการพัฒนาพื้นที่ตามพระราชดำริ พระตำหนักปางตอง-ท่าโป่งแดง (กรมป่าไม้) ในพื้นที่โฉนดที่ดินเรือนประทับแรมปางตอง บริเวณป่าสงวนแห่งชาติ ป่าแม่ปายฝั่งขวา (ตอนล่าง) ในเขตอุทยานแห่งชาติ ถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน พิกัด 389752 E 2156884 E มีเนื้อที่ 5,383 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศ ของพื้นที่โครงการฯ ส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูงชันสลับกับที่ราบเชิงเขาสภาพภูมิอากาศพื้นที่โครงการฯ มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 800-1,000 เมตร ทำให้มีอากาศหนาวเย็นตลอดปีและมีฝนตกชุกในช่วงฤดูฝน
การเดินทาง
การเดินทางโดยรถยนต์ จากจังหวัดเชียงใหม่ไปยังโครงการพระราชดำริปางตอง 4 (พระตำหนักปางตอง) สามารถเดินทางได้โดยใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 ผ่านอำเภอแม่สะเรียง ถึงอำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน เป็นระยะทาง 355 กิโลเมตร เดินทางต่อถึงโครงการพระราชดำริปางตอง 4 (พระตำหนักปางตอง) อีกประมาณ 34 กิโลเมตร โดยใช้เวลาในการเดินทางด้วยรถยนต์จากจังหวัดเชียงใหม่ ถึงโครงการฯ ประมาณ 7 ชั่วโมง และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1095 จากเชียงใหม่ ผ่านแยกแม่มาลัย – อำเภอปาย– อำเภอปางมะผ้า – อำเภอเมือง ถึงโครงการฯ ระยะทางประมาณ 250 กิโลเมตร โดยใช้เวลา ในการเดินทางด้วยรถยนต์จากจังหวัดเชียงใหม่ถึงโครงการฯ ประมาณ 5 ชั่วโมง
..
นายวันชัย ขุนเอม
หัวหน้าโครงการพระราชดำริปางตอง 4 (พระตำหนักปางตอง)