โครงการพระราชดำริปางตอง 3 (หมอกจำแป่ – แม่สะงา)
.
.
ความเป็นมา
ปีพุทธศักราช ๒๔๕๙ ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชการที่ ๖ ซึ่งสำนักงานป่าไม้เขตแม่สะเรียงยังคงมีสถานะเป็น “ป่าไม้ภาคยวม” Mr. M.H.F.Swete ปลัดป่าไม้ภาคยวม ได้ปลูกสวนสักขึ้นบริเวณบ้านแม่สะงา เนื้อที่ ๗๕ ไร่ และได้ตั้งชื่อสวนป่าแปลงนี้ว่า
“สวนสักแม่สะงา”
ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๒๓ กรมป่าไม้ โดยสำนักงานป่าไม้เขตแม่สะเรียง ได้เล็งเห็นความสำคัญของการปลูกฟื้นฟูป่า จึงได้ดำเนินการปลูกป่าขึ้นอีกครั้ง ในเขตพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ปายฝั่งขวาตอนล่าง ท้องที่ตำบลหมอกจำแป่ ตำบลปางหมู อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน และได้เปลี่ยนชื่อหน่วยงานใหม่เป็น “ สวนป่าหมอกจำแป่ – แม่สะงา ”
เมื่อวันที่ ๒๔ – ๒๕ มีนาคม ๒๕๓๖ สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ทรงประกอบ พระราชกรณียกิจในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอนและทรงมีราชเสาวนีย์ “ ให้มีการปลูกป่าทดแทน มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะบริเวณรอบศูนย์บริการและพัฒนาเกษตรที่สูง (ปางตอง) ซึ่งยังมีปัญหาการบุกรุกทำลายป่าไม้อยู่ ” จากพระราชเสาวนีย์นี้ สำนักงานป่าไม้เขตแม่สะเรียงในขณะนั้น จึงได้มอบหมายให้“สวนป่าหมอกจำแป่–แม่สะงา ” ดำเนินการสนองพระราชเสาวนีย์ โดยกรมป่าไม้ ได้อนุมัติโครงการดังกล่าว เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดแม่ฮ่องสอน ตามแผนงาน พัฒนาป่าไม้ กิจกรรมปลูกเสริมป่า ตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ.๒๕๓๗ และเพื่อให้สอดคล้องกับชื่อโครงการพระราชดำริโดยรอบพระตำหนักปางตอง จึงได้ขออนุมัติเปลี่ยนชื่อหน่วยงานเป็น “โครงการพระราชดำริ ปางตอง ๓ ( หมอกจำแป่ – แม่สะงา ) ” โดยกรมป่าไม้ได้อนุมัติให้เปลี่ยนชื่อหน่วยงานตั้งแต่ วันที่ ๑๙ สิงหาคม ๒๕๔๔
ปัจจุบันโครงการพระราชดำริปางตอง ๓ ( หมอกจำแป่ – แม่สะงา ) ได้สังกัดส่วนประสานงานโครงการพระราชดำริและกิจการพิเศษ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ ๑๖ สาขาแม่สะเรียง กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม
…
.
ที่ตั้งและพื้นที่รับผิดชอบ
ที่ทำการโครงการพระราชดำริปางตอง ๓ ( หมอกจำแป่ – แม่สะงา ) ตั้งอยู่ที่บ้านห้วยขาน หมู่ที่ ๓ ถนนสายบ้านกุงไม้สัก – บ้านรักไทย ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน พิกัด UTM 47Q 0391892 E 2153049 N แผนที่ระวาง 4547 – I ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ ๒๕๐ เมตร อยู่ห่างจากจังหวัดแม่ฮ่องสอน ประมาณ ๒๕ กิโลเมตร
พื้นที่รับผิดชอบประมาณ ๑๓๒ ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ ๘๒,๕๐๐ ไร่ อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ปายฝั่งขวาตอนล่าง ซึ่งปัจจุบันพื้นที่รับผิดชอบส่วนใหญ่อยู่ในอุทยานแห่งชาติ ถ้ำปลา-น้ำตกผาเสื่อ และอยู่ในบริเวณลุ่มน้ำย่อยน้ำแม่สะงา มีอาณาเขต ดังนี้..
ทิศเหนือ จด บ้านทบศอก หมู่ที่ 8 ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ทิศตะวันออก จด บ้านทุ่งมะส้าน หมู่ที่ 5 ตำบลห้วยผา อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ทิศใต้ จด บ้านยอด หมู่ที่ 9 ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ทิศตะวันตก จด ดอยอูนบริเวณบ้านรวมไทย ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมืองจังหวัดแม่ฮ่องสอน
..
วัตถุประสงค์โครงการ
1. เพื่อสนองพระราชดำริในการอนุรักษ์และบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติ การสงวน อนุรักษ์ พัฒนา ฟื้นฟู ให้ดำรงสภาพสมบูรณ์และจัดการการใช้ประโยชน์ตอบสนองความต้องการตามศักยภาพให้เกิดประโยชน์อย่างยั่งยืน
2. ส่งเสริม อนุรักษ์ ฟื้นฟู พัฒนาป่าไม้ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช ในการใช้ประโยชน์ทรัพยากรอย่างยั่งยืนโดยการมีส่วนร่วม
3. ถ่ายทอดองค์ความรู้ในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ตลอดจนกระตุ้นจิตสำนึกให้ประชาชนเกิดทักษะ มีความรักความหวงแหนและมีส่วนร่วมในการดูแลรักษาและฟื้นฟูทรัพยากรในท้องถิ่น
4. ส่งเสริม สนับสนุน สาธิต การพัฒนาคุณภาพชีวิต ในปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เช่น โครงการธนาคารอาหารชุมชน โครงการเกษตรทฤษฎีใหม่ การปลูกป่าเปียก การปลูกหญ้าแฝก การจัดทำฝายชลอน้ำ การทำแหล่งเก็บน้ำสะอาด ฯลฯ
5. พัฒนาพื้นที่ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และการพักผ่อนออกกำลังเพื่อสุขภาพ
ขอบเขตโครงการพระราชดำริปางตอง 3 (หมอกจำแป่ – แม่สะงา)
.
…..
นายไพโรจน์ อินทมาตร์
หัวหน้าโครงการพระราชดำริปางตอง 3 (หมอกจำแป่ – แม่สะงา)