
ความเป็นมา
ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าถ้ำน้ำลอด เป็นถ้ำขนาดใหญ่ถ้ำหนึ่งในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ที่เรียกตามลักษณะของถ้ำที่มีลำน้ำไหลผ่าน ตั้งอยู่ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าลุ่มน้ำปาย ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด 3,125 ไร่ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นเขตภูเขาหินปูน พื้นที่บริเวณถ้ำน้ำลอดประกอบด้วย เขาหินปูนขนาดเล็กที่เป็นหน้าผาและหยอดเขามีความแหลมคม จำนวน 4 ยอด พื้นที่โดยรอบประกอบด้วย ที่ราบหุบเขาขนาดเล็กและร่องน้ำธรรมชาติ มีความสูงเฉลี่ยจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 610 – 755 เมตร ลักษณะภูมิอากาศมี 3 ฤดูกาล คือ ฤดูฝน ฤดูหนาว และฤดูร้อน ทรัพยากรป่าไม้แบ่งเป็น 3 ชนิด คือ ป่าเบญจพรรณหรือป่าโปร่งผสม ป่าดิบแล้ง และป่าเต็งรัง ทรัพยากรสัตว์ป่าที่พบส่วนใหญ่เป็นสัตว์ขนาดเล็ก ได้แก่ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม สัตว์ปีก สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก แมลง และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังจำพวกหอย




มีอาณาเขตติดต่อดังนี้
ทิศเหนือ จรด
ทิศใต้ จรด
ทิศตะวันออก จรด
ทิศตะวันตก จรด
นายกฤษฎา อุตมา
หัวหน้าศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าถ้ำน้ำลอด